Gayrimenkul Nedir & Gayrimenkul Sayılan Mal ve Haklar
- Kategori: BLOG
- Yorum Yok
GAYRİMENKUL NEDİR?
1982 T.C. Anayasası’nın 35.maddesinde “mülkiyet hakkı”ndan bahsedilmiştir. Buna göre; “Herkes, mülkiyet ve misar haklarına sahiptir. Bu haklar, ancak kamu yararı amacıyla kanunla sınırlanabilir. Mülkiyet Hakkının kullanılması toplum yararına aykırı olamaz.” demektedir.
Aynı zamanda, Anayasamızın Türk Medeni Kanunu’nun 683. maddesinde de mülkiyet hakkının içeriğinden bahsedilmektedir. “Bir şeye malik olan kimse, hukuk düzeninin sınırları içinde, o şey üzerinde dilediği gibi kullanma, yararlanma ve tasarrufta bulunma yetkisine sahiptir.
Malik, malını haksız olarak elinde bulunduran kimseye karşı istihkak davası açabileceği gibi her türlü haksız elamanın önlenmesini de dava edebilir. “
Gayrimenkul, diğer adıyla taşınmaz mal; bir yerden bir yere taşınması olanaksız olan, durağan malları ifade etmektedir.
GAYRİMENKUL SAYILAN MAL VE HAKLAR
Medeni Kanun’un 704. maddesine göre gayrimenkul mülkiyetinin konusunu şunlar oluşturmaktadır; Arazi, Tapu kütüğünde ayrı sayfaya kaydedilen bağımsız ve sürekli haklar ve Kat Mülkiyeti kütüğüne kayıtlı bağımsız bölümler.
Kat Mülkiyeti ise; arsa payı ve ana gayrimenkuldeki ortak yerlere bağlantılı özel bir mülkiyettir.
- Arazi ; Medeni Kanun 704.maddesi araziyi gayrimenkul olarak saymıştır. Arazi de tapu siciline kaydedilmektedir. Sınırları, yüz ölçümü ve niteliği yeterli bir biçimde belli edilmiş arazi parçasına parsel adı verilmektedir. Kadastro ve tapulama tespitine dayanan her parsel, tapu kütüğünde ayrı bir sayfaya tescil edilmektedir.
- Tapu Kütüğünde Ayrı Sayfaya Kaydedilen Bağımsız ve Sürekli Haklar : Haklar, ilişkin oldukları arazinin, üstünde veya altında arazinin mülkiyetinden bağımsız olarak hak sahibinin mülkü durumundadır. Tapu kütüğünde, ayrı sayfaya kaydedilen bağmısız ve sürekli haklar; üst hakkı ve kaynak hakkı‘dır.
- Üst Hakkı; sahibine, taşınmazın (arazinin) altında veya üstünde, bir yapı inşa etme veya mevcut olan yapıyı (inşaatı) muhafaza etme ve bu yapının mülkiyet hakkına sahip olma yetkisini sağlayan irtifak hakkıdır.
- Kaynak Hakkı; sahibine, bir başkasının arazisindeki kaynağın sularını almak ve kendi arazisine aktarmak yetkisini sağlayan bir haktır. Kaynak hakkının, eşyaya bağlı irtifak veya şahsi irtifak olarak kurulması mümkündür.
3. Kat Mülkiyeti Kütüğüne Kayıtlı Bağımsız Bölümler : Kat mülkiyeti kütüğüne kayıtlı bağımsız bölümler de gayrimenkul olarak sayılmıştır. Bunların arasında madenler de yer almaktadır. “Arazi üzerindeki, kullanılmasında yarara olduğu ölçüde, üstündeki hava ve altındaki arz katmanlarını kapsar. Bu mülkiyetin kapsamına, yasal sınırlamalar saklı kalmak üzere yapılar, bitkiler ve kaynaklar da girer.
